اسیلاتورها یکی از بهترین ابزارها در تحلیل تکنیکال و استراتژیهای معاملاتی هستند. این ابزار با ارائه اطلاعات ارزشمند در مورد وضعیت یک دارایی، به تصمیمگیری آگاهانه معاملهگران کمک میکنند. هدف از این مقاله، ارائه اطلاعات کامل در مورد اسیلاتورها و پاسخها به پرسشهایی مانند اسیلاتور چیست و چه کاربردی دارد؟ است و از طرفی مزیتها و محدودیتهای اسیلاتورها در پیشبینی روندهای بازار و شناسایی نقاط ورود و خروج احتمالی در معاملات بیان میشوند.
اسیلاتور چیست؟
اسیلاتور، یک ابزار ریاضی است که توسط معاملهگران جهت پیشبینی حرکات بازار در آینده استفاده میشود. Oscillator مقدار یک دارایی را نشان میدهد که بالاتر و پایینتر از خط مرکزی (محور مرکزی) نوسان کرده و معمولاً شرایط اشباع خرید (مقدار زیاد) یا اشباع فروش (مقدار کم) را در یک بازار نشان میدهد. اسیلاتورها معمولاً همراه با سایر ابزارهای دیجیتال جهت تأیید سیگنال ارز دیجیتال و جلوگیری از ورود به پوزیشن اشتباه استفاده میشوند.
مشخصات اصلی Oscillator چیست؟
پس از پاسخ به پرسش اسیلاتور چیست، با مشخصات این ابزار بیشتر آشنا میشویم.
ناحیه اشباع فروش و خرید
عبارتهای اشباع خرید و فروش، شرایطی از بازار را نشان میدهند که طی آن قیمت یک دارایی در طی یک بازه زمانی کوتاه، به دلیل اصلاح قیمت، بهشدت افزایش یا کاهش یافته است. هنگامی که مقدار اسیلاتور در محدوده بالایی باشد، دارایی در ناحیه اشباع خرید قرار دارد. از طرف دیگر، اگر مقدار Oscillator در محدوده پایین باشد، دارایی در ناحیه اشباع فروش، جای گرفته است.
البته باید توجه داشت که این شرایط لزوماً به معنای بازگشت سریع قیمت نیستند. ممکن است قیمتها برای مدتزمان طولانی در طی روندهای صعودی یا نزولی، در ناحیه اشباع خرید یا فروش باقی بمانند.
همگرایی و واگرایی
یکی از پرسشهای بسیاری از معاملهگران تازه کار در مورد اسیلاتورها عبارت است از: منظور از همگرایی و واگرایی در اسیلاتور چیست؟
واگرایی هنگامی رخ میدهد که قیمت یک دارایی و یک Oscillator در جهت مخالف هم حرکت کنند. به طور مثال، اگر قیمت بهصورت صعودی رشد کند (اصطلاحاً سقف بالاتری را ثبت کند)، اما اسیلاتور روند نزولی داشته باشد (یا اصطلاحاً کف پایینتری را نشان دهد)، این حالت گویای واگرایی منفی (نزولی) و معکوس شدن روند احتمالی است. واگرایی مثبت (صعودی) هنگامی رخ میدهد که قیمت کف پایینتری را بزند؛ اما اسیلاتور کف بالاتری را نشان دهد.
از طرف دیگر همگرایی هنگامی رخ میدهد که قیمت و Oscillator در جهت یکسانی حرکت کنند که این حالت، گویای تقویت روند جاری است. این حالت، سیگنال قدرتمندی را جهت ادامه استراتژی معاملاتی جاری نشان میدهد.
انواع اسیلاتورها
انواع مختلفی از اسیلاتورها در طی سالهای مختلف ارائه شدهاند که هر یک کاربرد خاص خود را دارند. در این بخش با انواع اسیلاتورها بیشتر آشنا میشویم.
شاخص قدرت نسبی (RSI)
شاخص قدرت نسبی، یک Oscillator مومنتومی است که سرعت و تغییر جابهجاییهای قیمت را میسنجد. این شاخص بین 0 تا 100 متغیر بوده و معمولاً جهت شناسایی شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش استفاده میشود. هنگامی که RSI بالاتر از 70 باشد، وضعیت اشباع خرید شکل میگیرد و هنگامی که RSI کمتر از 30 باشد، وضعیت اشباع فروش رخ میدهد.
اسیلاتور استوکستیک
اسیلاتور استوکستیک، اندیکاتور مومنتومی است که قیمت بسته شدن یک دارایی را نسبت به محدودهای از قیمتهای آن در طی یک دوره زمانی مشخص، مقایسه میکند. مقدار اسیلاتور از 0 تا 100 متغیر است بهنحویکه مقدار بالاتر از 80 بهعنوان ناحیه اشباع خرید و مقدار کمتر از 20، ناحیه اشباع فروش در نظر گرفته میشود.
میانگین متحرک همگرا واگرا (MACD)
MACD، یک Oscillator مومنتومی است که از یک روند تبعیت میکند. این اندیکاتور تفاوت بین دو میانگین متحرک نمایی (EMA) را محاسبه کرده و آن را با خط سیگنال مقایسه میکند. اندیکاتور MACD هنگامی سیگنالهای تکنیکال را فعال میکند که به بالاتر (گاوی) یا پایینتر (خرسی) خط سیگنال خود برود. علاوه براین، میتوان از هیستوگرام MACD برای ارائه اطلاعات در مورد قدرت حرکت قیمت استفاده کرد.
شاخص کانال کالا (CCI)
شاخص کانال کالا، Oscillator قدرتمندی است که جهت شناسایی روندهای سیکلی کالاها استفاده شده و امکان اعمال آن به انواع داراییهای دیگر وجود دارد. شاخص CCI، قیمت موجود را با قیمت میانگین در یک دوره زمانی مشخص مقایسه کرده و سپس تغییر آن نسبت به میانگین را میسنجد. این شاخص عموماً جهت نشان دادن شرایط اشباع خرید و فروش، واگراییها و ارائه سیگنالهای ترید استفاده میشود.
در جدول زیر خلاصهای از انواع اسیلاتورها و ویژگیهای آنها ارائه شده است:
| اسیلاتور | ویژگی |
| شاخص قدرت نسبی (RSI) | سرعت و تغییر جابهجایی قیمت را میسنجد؛ شاخص RSI بالاتر از 70 نشاندهنده شرایط اشباع خرید و RSI کمتر از 30، شرایط اشباع فروش را نشان میدهد. |
| اسیلاتور استوکستیک | قیمت بسته شدن یک دارایی را نسبت به محدوده قیمتهای آن در یک بازه زمانی مشخص، مقایسه میکند؛ عدد بالاتر از 80 نشاندهنده شرایط اشباع خرید است درحالیکه مقدار کمتر از 20، نشاندهنده ناحیه اشباع فروش است. |
| میانگین متحرک همگرا واگرا (MACD) | تفاوت بین دو میانگین متحرک نمایی را محاسبه میکند و آن را با خط سیگنال مقایسه میکند؛ هنگامی سیگنالهای تکنیکال را نشان میدهد که از بالا یا پایین خط سیگنال عبور کند. |
| شاخص کانال کالا (CCI) | روندهای چرخهای کالاها و انواع داراییهای دیگر را شناسایی میکند؛ قیمت کنونی را با میانگین در طی یک بازه زمانی مشخص مقایسه کرده و تغییر آن را نسبت به میانگین اندازه میگیرد. |
کاربرد اسیلاتور چیست؟
علاوه بر مواردی که در بالا اشاره شد، اسیلاتورها کاربردهای دیگری دارند که در این بخش، بیشتر در مورد آنها بحث میکنیم.
شناسایی سیگنالهای معاملاتی و هشدار به تریدرها
اسیلاتورها علاوه بر شناسایی سیگنالهای صعودی و نزولی، به تریدرها هشدار میدهند که روند با نزدیک شدن قیمت به انتهای مرزهای بالا و پایین، به پایان خود نزدیک میشود. همچنین اسیلاتورها بهعنوان سیگنال تأییدی توسط تریدرهای بازارها که صرفاً به اسیلاتورها متکی نیستند، عمل میکنند. اگر پرایساکشن یا هر نوع اندیکاتور تکنیکال دیگر، سیگنال معاملاتی خاصی را نشان دهد، تریدر به Oscillator جهت تأیید آن سیگنال مراجعه میکند.
ابزار پیشبینی
اسیلاتورها بهعنوان ابزار پیشبینی روند قیمت یک دارایی در آینده استفاده میشوند. به طور مثال، میتوان به واگرایی قیمت و Oscillator اشاره کرد.
کاربرد متفاوت در شرایط مختلف بازار
اثرپذیری و کارایی اسیلاتورها در شرایط مختلف بازار متفاوت است. بهترین عملکرد اسیلاتورها در شرایطی که قیمت در محدوده مشخصی در حال نوسان باشد، مشاهده میشود. در بازارهای روند دار، ممکن است اسیلاتورها در محدوده ناحیه اشباع خرید و فروش طی مدتزمان طولانی باقی بمانند که در این حالت احتمال ارائه سیگنالهای غلط افزایش مییابد؛ بنابراین، معاملهگران معمولاً از اسیلاتورها در کنار اندیکاتورهای روند نما جهت تأیید سیگنالهای معاملاتی و کاهش احتمال اشتباه بودن سیگنال استفاده میکنند.
محدودیتهای اسیلاتور چیست؟
اسیلاتورها در کنار کاربردهای زیادی که دارند، با محدودیتهایی مواجه هستند که عبارتاند از:
سیگنالهای احتمالی اشتباه
یکی از محدودیتها و نقاط ضعف اسیلاتورها، امکان ایجاد سیگنالهای اشتباه است. به طور مثال، ممکن است در یک روند صعودی قدرتمند، قیمت یک دارایی برای مدتزمان طولانی در ناحیه اشباع خرید و فروش باقی بماند.
ضرورت انجام تحلیل بنیادی
هر چند که اسیلاتورها اطلاعات ارزشمندی را در مورد وضعیت بازار ارائه میکنند، اما عوامل بنیادی مانند شاخصهای اقتصادی، عملکرد شرکت یا یک دارایی و روندهای یک صنعت را بیان نمیکنند. این عوامل تأثیر معناداری بر قیمت یک دارایی دارند؛ بنابراین، معاملهگران باید به دنبال تلفیق تحلیل Oscillator با تحلیل بنیادی جهت دستیابی به یک رویکرد جامع بهمنظور ارزیابی بازار باشند.
چالشهای زمانبندی
اسیلاتورها همانند بسیاری از اندیکاتورهای تکنیکال، عملکرد ایدهآلی در اعلام نقاط ورود و خروج بازار و زمان دقیق آن ندارند. ممکن است اسیلاتورها سیگنالهای پیش از موعد یا دیرهنگام را ارائه کنند و موجب از بین رفتن فرصت یا انجام یک معامله اشتباه شوند؛ بنابراین تریدرها باید از اسیلاتورها بهعنوان بخشی از استراتژی معاملاتی خود استفاده کنند.
کلام پایانی
اسیلاتورها ابزارهای ارزشمندی در تحلیل تکنیک به شمار میآیند که به معاملهگران در پیشبینی حرکات بازار در آینده، شناسایی نواحی اشباع فروش و خرید، نقاط عطف احتمالی و ارائه سیگنالهای معاملاتی کمک میکنند. اسیلاتورهایی مانند RSI ، اسیلاتور استوکستیک، MACD و CCI، اطلاعات مفیدی را در مورد مومنتوم، واگرایی قیمت و روندهای چرخهای ارائه میکنند. میتوان از آنها در استراتژیهای معاملاتی مختلف در بازههای زمانی کوتاهمدت تا بلندمدت استفاده کرد. البته باید دانست که اسیلاتورها دارایی محدودیتهایی در ارائه سیگنالها بوده و نوسان بازار نیز تأثیر منفی بر عملکرد آنها میگذارد. به همین دلیل توصیه میشود از اسیلاتورها در کنار ابزارهای معاملاتی دیگر و همچنین تحلیل بنیادی برای شناخت کامل از بازار استفاده کرد.
سوالات متداول در رابطه با اسیلاتور
منظور از اسیلاتور در تحلیل تکنیکال چیست؟
اسیلاتور یک ابزار ریاضی است که در تحلیل تکنیکال بهمنظور پیشبینی حرکات آینده بازار استفاده میشود. Oscillator مقداری را نشان میدهد که بالاتر یا پایینتر از خط مرکزی (محور مرکزی) است و نشاندهنده شرایط اشباع خرید و اشباع فروش در بازار است.
اسیلاتورها چه کمکی به معاملهگران میکنند؟
اسیلاتورها به معاملهگران در شناسایی نقاط عطف احتمالی و تغییرات قیمت کمک کرده و شرایط بازار را نشان میدهد. اسیلاتورها میتوانند ناحیه اشباع خرید (ارزش بیش از حد یک دارایی) یا اشباع فروش (ارزش کمتر از مقدار واقعی یک دارایی) را به تریدرها نشان دهند.
آیا اسیلاتورها در ارائه سیگنالهای معاملاتی، قابل اطمینان هستند؟
معاملهگران نباید بهتنهایی از اسیلاتورها در معاملات خود استفاده کنند، بلکه باید از این ابزار در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده کرده و شرایط بازار را در نظر بگیرند.
آیا میتوان از اسیلاتورها جهت سرمایهگذاری بلندمدت استفاده کرد؟
هر چند که اسیلاتورها اساساً برای معاملات کوتاهمدت استفاده میشوند، اما میتوان از آنها برای استراتژیهای سرمایهگذاری بلندمدت بهره برد. وضعیت اشباع خرید و فروش در تایم فریمهای طولانیتر، نشاندهنده فرصتهای سرمایهگذاری بلندمدت هستند.
