جهان هر روز پیشرفتهتر میشود، اما پیشرفتهای اینروزها اکثراً در یک چیز مشترکاند: Decenteralize هستند. این دیسنترالایز یا همان غیرمتمرکز بودن، هرچه که هست، فارغ از بحثهای سخت و پیچیدۀ آن، با اقبال عمومی مواجه شده و هرکس به اندازۀ توان خود در آن سرمایهگذاری میکند. یکی از حوزههای مهم سرمایهگذاری، پروژههای کریپتوست. خرید ارزهای دیجیتال، منبع بزرگی برای جذب سرمایۀ این پروژهها و سهیمشدن در سود آنهاست. DePin یکی از همین پروژههای نو ظهور است که مثل همتای قدیمیتر خود یعنی دیفای (DeFi) خیلی پرقدرت و هدفمند ظاهر شده و نشان داده که توان خوبی برای رسیدن به اهداف خود دارد. اگر اطلاعات بیشتری در مورد DePIN و پروژههای مهم آن میخواهید، با آرکا کوین همراه شوید.
Depin چیست و چه مزایایی دارد؟
DePIN مخفف Decentralized Physical Infrastructure Network به معنای شبکهی زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز است. این شبکه از طریق فناوری بلاک چین، زیرساختهای فیزیکی مانند اینترنت، شبکههای تلفن همراه، سنسورها و دستگاههای IoT را به صورت غیرمتمرکز، مدیریت و کنترل میکند.
تاریخچه دیپین
تاریخچه ظهور این شبکه به سال 2021 بر میگردد، زمانی که پروژه آیوتکس (IoTeX) طبق تحقیقات، برای اولین بار اقتصاد ناشی از فناوری وب 3 (Web 3) را ماشین فای (MachineFi) نامید. پس از آن، در همان سال شرکت تحقیقاتی مساری (Messari) از عنوان دیپین (DePIN) برای شناختن این مدل اقتصادی استفاده کرد.
پس از این اتفاقات و در جولای 2022 دیپین در جهت اهداف خود، یک شبکه زیرساخت فیزیکی (Token Incentivized Physical Infrastructure Networks) یا TIPINs را به همراه یک طرح پاداش توکنی معرفی کرد. این طرح با هدف مشارکت حداکثری کاربران شبکه، پاداشهای توکنی متنوعی را برای مشارکت کنندگان تعیین کرده بود که در ادامه دیپین از زیرساختها و سیستمهای سخت افزاری آنها برای اهداف خود بهره میبرد.
بر همین اساس میتوان گفت این پروژه، یک سیستم کاربردی و عادلانهتر برای استفاده از زیرساختهای فیزیکی و داراییهای واقعی است.
اجزا و عناصر DePIN
همانطور که هر پروژهای اجزاء و ساختار اختصاصی خود را دارد، دیپین نیز به چهار قسمت اصلی تقسیم شده که در ادامه میتوانید با آنها آشان شوید:
- شبکههای زیرساخت فیزیکی
با توجه به نامی که به این قسمت داده شده، هر چیزی میتواند بهعنوان زیرساخت فیزیکی تلقی شود. در واقع این شبکه میتواند در بخشهای مختلف از جمله شبکه حمل و نقل، پنلهای خورشیدی، شبکههای وایرلس و سرورهای ابری قرار داده شده و استفاده شود.
- زیرساخت محاسباتی آفچین
فرآیند پاداشدهی نیاز دارد تا به فعالیتهای واقعی که کاربران انجام میدهند، پاداش دهد. به همین منظور، این فرآیند زمانی انجام میشود که به کمک میان افزارها، دنیای بلاکچین را به دنیای واقعی متصل کنیم تا شبکههای زیرساخت فیزیکی این فعالیتها را درک کند.
- معماری بلاکچین
ویژگی معماری بلاکچین به این معنی است که دیپین در ارتباط با معماری هر شبکه بلاکچینی، در واقع از منطق قراردادهای هوشمند که ستون آن شبکه است نیز در جهت اهداف خود استفاده میکند. همچنین با توجه به نقش شبکه بلاکچین بهعنوان لجر، مسئولیت پاداش دهی به تراکنشات و پرداختهای میان اعضاء دیپین نیز به عهده این شبکه است. به طور مثال میتوان خرید یک سرور ابری از ارائه دهنده آن در این شبکه را بهعنوان یکی از خدمات دیپین نام برد.
- مشوقهای توکن
مشوقهای توکن به دو دست تقسیم میشوند. دسته اول افرادی هستند که با استفاده از زیرساختهای فیزیکی خدمات مختلفی را ارائه میدهند. دسته دوم افرادی هستند که از خدمات دسته اول و به طور کل از خدمات شبکه استفاده میکنند. همچنین نکته جالب توجه این است که به دلیل پاداشهای توکنی شبکه، بسیاری از افراد خدمات دهنده از این طریق جذب میشوند.
حالا بیایید ببینیم DePIN چه مزایا و معایبی نسبت به زیرساختهای فیزیکی متمرکز دارد؟
با توجه به این که هر شبکهای مزایا و معایب بهخصوصی دارد، آرکاکوین تلاش کرده به کمک بررسیهای انجام گرفته، برخی از مهمترین مزایا و معایب این شبکه را در این قسمت ذکر کند. پس برای شناخت آنها با ما همراه باشید:
مزایا
– اولین مزیت DePIN، قابلیت اطمینان بیشتر آن است. DePIN به دلیل پراکندگی، در برابر خرابیهای نقطهای مقاومتر است. یعنی اگر یک نقطه از شبکه از کار بیفتد، شبکه بهطور کلی مختل نمیشود.
– دومین مزیت DePIN، امنیت بیشتر آن است. DePIN به دلیل استفاده از فناوری بلاکچین، از امنیت بالایی برخوردار است. یعنی اطلاعات موجود در شبکه از خطر هک و سرقت در امان هستند.
– سومین مزیت DePIN، صرفهجویی در هزینههاست. DePIN میتواند هزینههای زیرساختهای فیزیکی را کاهش دهد. بهطور مثال، شبکههای اینترنت اشیا (IoT) معمولاً توسط شرکتهای بزرگی مانند گوگل و آمازون اداره میشوند. این شرکتها هزینههای زیادی را برای راهاندازی و نگهداری این شبکهها صرف کرده و بخش زیادی از این هزینهها را از مصرفکننده میگیرند. DePIN میتواند این هزینهها را کاهش داده و دسترسی به اینترنت اشیا را برای همه مردم با هزینۀ بسیار کمتر، ممکن کند.
معایب
– ممکن است در برخی از قسمتهای شبکه آسیب پذیری امنیتی در برابر باگ یا هک داشته باشد.
– به دلیل وجود برخی از مشکلات در امنیت شبکه، ممکن است توکن دیپین دچار نوسانات بسیار شود.
– احتمال میرود یکی از بخشهای پیچیده شبکه دیپین برای افراد جدید، بخشهای فنی باشد، با این وجود خدمات دهندهها میتوانند با استفاده از آموزشهای مختلف، به علاقهمندان این حوزه کمک کنند.
مهمترین ارزهای دیجیتال DePin
با ورود به سال 2024 در دنیای DePIN، چهار ارز دیجیتال این حوزه قدرت زیادی خواهند داشت. دلیل این امر، سرمایهگذاریهای فنی و مالی در سال گذشته بود. چهار ارز آیندهدار عبارتاند از: هلیوم (HNT)، آیوتا (IOTA)، فایلکوین (FILECOIN) و آیوتکس (IOTX). در ادامه با هر یک از این ارزها آشنا خواهیم شد:
هلیوم: شعار اینترنت همگانی
هلیوم (HNT) یک شبکهی غیرمتمرکز است که با استفاده از دستگاههای هاتاسپات کار میکند. با هلیوم، بدون وابستگی به یک شرکت مخابراتی میتوانید اینترنت وایرلس داشته باشید. این دستگاهها، سیگنالهای اینترنت را در سراسر جهان توزیع کرده و به دستگاههای دیگر اجازه میدهند که به اینترنت متصل شوند. هلیوم، یک فناوری جدید و نوآورانه است که پتانسیل تغییر نحوهی استفاده ما از اینترنت را دارد. مؤسسان هلیوم امیدوارند در آیندهای نزدیک به کاهش شکاف دیجیتال در سراسر جهان کمک کنند و جهان را از زیر سیطرهی شرکتهای اینترنت فروش دربیاورند.
به گزارش کوین مارکت کپ، ارز دیجیتال هلیوم در سال 2023 حدود 300 درصد رشد داشته که نشاندهندهی موفقیت پروژههای آن است. در تاریخ 27 دسامبر، صرافی بیتگت (Bitget)، توکن موبایل (MOBILE) بر بستر هلیوم را لیست کرد. انتظار میرود لیستشدن توکن موبایل در صرافی، باعث افزایش قیمت آن و کوین هلیوم شود.
ارز دیجیتال آیوتا: اینترنت اشیاء در زندگی روزمره
بنیاد آیوتا (IOTA) یک هدف ساده ولی خیلی مهم دارد. میخواهد از اینترنت اشیا در زندگی روزمره استفاده کند، یعنی مثلاً با کمک اینترنت اشیا بهطور خودکار پول جابجا شود، دادهها ذخیرهسازی شود و اموری از این قبیل. چیزی که این بنیاد را متمایر میکند این است که برای این کار از فناوری جدیدی به نام تنجل (Tangle) استفاده میکند که بلاک و هزینهی جابجایی و… ندارد. برای همین با بلاکچینهای مرسوم متفاوت است. در تنجل هر تراکنش، دو تراکنش قبلی رو تأیید میکند. این کار باعث میشود سرعتپذیری و مقیاسپذیری آن بسیار بیشتر باشد.
این شرکت در 29 نوامبر 2023 بنیاد جدیدی با بودجه 100 میلیون دلاری در ابوظبی امارات راهاندازی کرد. این خبر باعث رشد توکن آن تا 43 درصد در یک روز شد. شبکهی ایوتا پروژههای مهمی برای سه ماههی اول 2024 دارد. موفقیت در این پروژهها میتواند باعث افزایش قیمت ارز دیجیتال این شبکه شود.
ارز دیجیتال فایلکوین: آیندهی ذخیرهسازی دادهها
سالهاست که شرکتهای بزرگی مانند گوگل بر بازار ذخیرهسازی دادههای ابری تسلط دارند. اما فناوری جدیدی به نام فایلکوین (FILECOIN)، میخواهد معادلات را به هم بزند. فایلکوین، شبکه غیرمتمرکزی است که به کاربران اجازه میدهد دادههای خود را در سراسر جهان بهصورت امن و خصوصی ذخیره کنند.
در فایلکوین، کاربران میتوانند فضای خالی روی درایوهای سختافزاری خود را به کاربران دیگر اجاره دهند. تبادلات هم با کوین FIL انجام میشود. فایلکوین، مزایای زیادی نسبت به ذخیرهسازی ابری متمرکز دارد. این مزایا عبارتاند از: امنیت بیشتر، حریم خصوصی بیشتر، ارزان بودن.
فایلکوین، در سال 2023 رشد خیلی خوبی داشت و توکن بومی این شبکه، یعنی FIL توانست 80 درصد صعود کند. این رشد، بهدلیل عوامل مختلفی مانند افزایش آگاهی از مزایای فایلکوین و همچنین رونمایی از پروژههای جدید این شبکه بوده است. در مارس 2023، فایلکوین از برنامههای مهم خودش مثل پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و لایه 0 رونمایی کرد. این پروژهها، میتوانند قابلیتهای فایلکوین را گسترش داده و باعث افزایش محبوبیت آن شوند.
پایگاه معتبر techopedia، بر اساس میانگین پیشبینیها، قیمت FIL را در سال 2024 تا 12 دلار تخمین میزند. این پیشبینیها، نشاندهندهی پتانسیل بالای رشد فایلکوین است.
آیوتکس: تحول با پلتفرم اختصاصی اینترنت اشیا
آیوتکس (IOTX) یک پلتفرم اینترنت اشیاء است که باعث میشود دستگاههای هوشمند با یکدیگر و با دنیای اطراف ارتباط برقرار کنند. این پلتفرم از فناوریهای بلاکچین و قراردادهای هوشمند استفاده میکند تا امنیت و قابلیت اعتماد را برای دستگاههای هوشمند فراهم کند. توکن بومی آیوتکس، IOTX نام دارد. این توکن، برای انجام تراکنشها در شبکه آیوتکس استفاده میشود.
آیوتکس در سال 2023 رشد خیلی خوبی داشت و حدود 109 درصد افزایش یافت. این رشد، به دلیل عوامل مختلفی مانند رونمایی از پروژههای جدید آیوتکس و افزایش آگاهی از مزایای این پلتفرم بوده است. یکی از پروژههای مهم آیوتکس W3bstream نام دارد. دهها دانشمند دور هم جمع شدهاند تا این پلتفرم تخصصی را طراحی کنند. W3bstream میتواند برای اتصال دستگاههای هوشمند، به شبکههای مالی، انرژی و حملونقل استفاده شود. آیوتکس، پتانسیل تحول شبکههای ارتباطی را دارد. هرچند، هنوز در اول راه است.
جمعبندی
طبق پیشبینیها، در سال 2024 ارزهای DePIN هم در کنار سایر داراییهای ارز دیجیتال رشد خوبی خواهند داشت. برخی از این ارزها در پایان سال 2023 پروژههای خود را لانچ کردند و روند روبهرشدی داشتند. در مجموع، چهار ارز برتری که بیشترین امکان رشد را دارند، بر اساس مؤلفههایی نظیر تحلیل فاندامنتال و توکنومیکس پروژه که در گزارشها آمدهاند، لیست شد. این لیست، سیگنال ارز دیجیتال معاملاتی نیست و فقط جنبه تحلیلی دارد.
