حد سود و حد ضرر چیست و چه کاربردی در ترید دارند؟

حد سود و حد ضرر، دو ابزار بسیار کلیدی هستند که توسط تریدرها برای مدیریت ریسک معاملات استفاده می‌شوند. هر یک از این دو ابزار مزایا و معایبی دارند که باید در استراتژی‌های معاملاتی در نظر گرفته شوند. در این مقاله قصد داریم ابتدا با این دو مفهوم به‌طور کامل آشنا شده و سپس مثال‌هایی کاربردی در مورد نحوه تعیین حد ضرر و حد سود در بازارهای مالی را مطرح کنیم. پس اگر قصد دارید در معاملات خود با کمترین زیان مواجه شده و به بیشترین سود ممکن دست پیدا کنید، این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.

حد سود در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟

 برای استفاده هر چه بهتر از حد سود و حد ضرر، ابتدا باید با تعریف این مفاهیم آشنا شویم. سفارش حد سود (take profit order)، نوعی لیمیت اوردر (limit order) است که طی آن شما قیمت دقیقی را تعیین می‌کنید و سپس واسطه معاملاتی شما (صرافی یا بروکر) از این قیمت برای بستن پوزیشن باز شما با حفظ سود معامله، استفاده می‌کند. اگر لیمیت اوردر به قیمت لیمیت پرایس (limit price) نرسد، سفارش همچنان غیرفعال است.

بسیاری از معامله گران از سفارش حد سود همراه با حد ضرر برای مدیریت ریسک پوزیشن‌های باز خود استفاده می‌کنند. اگر شما پوزیشن لانگ (خرید) را در مورد یک دارایی داشته ‌باشید و قیمت این دارایی به نقطه حد سود برسد، سفارش به‌صورت خودکار تکمیل شده و پوزیشن با سودی که شما با حد سود خود تعیین کرده‌اید، بسته می‌شود. از طرفی اگر قیمت این دارایی افت کند، سفارش حد ضرر فعال شده تا زیان شما بر اساس حد ضرری که تعیین کرده‌اید، حداقل شود.

فرض کنید که یک تریدر ، پوزیشن لانگ خود را برای یک دارایی باز کرده و انتظار دارد که قیمت آن %20 رشد کند. او حد سود خود را %20 بالاتر از قیمت خرید خود قرار داده و حد ضرر را %5 پایین‌تر از قیمت خرید، در نظر می‌گیرد. در این حالت، نسبت ریسک به ریودارد 5:20 حاصل می‌شود.

حد ضرر در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟

حد ضرر، سفارش دیگری است که توسط تریدرها برای محدود کردن زیان خود یا محدود کردن سود باقیمانده از پوزیشن موجود، استفاده می‌کنند. این ابزار، نقش مهمی در مدیریت ریسک یک تریدر دارد. در واقع اگر تحلیل شما به هر دلیلی اشتباه بوده و وارد پوزیشن لانگ (خرید) یا شورت (فروش) شده‌اید و قیمت بر خلاف تحلیل شما حرکت کرده است، استفاده از حد ضرر، بهترین ابزار برای جلوگیری از زیان‌های هنگفت شما در آن معامله است.

فرض کنید که یک تریدر، سهامی را خریداری کرده و حد ضرر خود را %5 پایین‌تر از قیمت خرید تعیین کرده است، سپس قیمت سهم به میزان %5 افت کرده و حد ضرر فعال می‌شود، بدین ترتیب سهم با بهترین قیمت موجود، به فروش می‌رسد.

چرا باید از حد سود و حد ضرر در بازار ارزهای دیجیتال استفاده کنیم؟

استفاده از حد سود و حد ضرر در ارزهای دیجیتال ، مزایای بسیاری زیادی برای معامله گران دارد. اصلی‌ترین مزیت آنها، محدود شدن ریسک کلی یک ترید است. با این حال، باید به محدودیت‌های آنها همانند هر استراتژی معاملاتی دیگر نیز توجه داشت. مهم‌ترین مزایای این دو ابزار عبارتند از:

مزایای سفارش حد سود

• تریدرها ملزم به‌دنبال کردن ترید خود در طول روز نیستند و این عامل به حفظ احساسات معامله گران و دخالت ندادن احساسات در معامله کمک می‌کند.
• تریدرهای کوتاه مدت می‌توانند ریسک خود را با امکان خروج از معامله هنگام رسیدن به سود مورد نظر خود، مدیریت کنند.
• می‌توان سفارش‌های حد سود را در سطوح تایید شده با ابزارهای تحلیل تکنیکال نظیر الگوهای چارت یا سایر استراتژی‌های معاملاتی، قرار داد.
• ماهیت خودکار سفارش‌های حد سود موجب می‌شود تا مدیریت ریسک آنها ساده‌تر باشد.

معایب سفارش حد سود

• سفارش‌های حد سود با قیمت از پیش تعیین شده و صرف‌نظر از رفتار یک دارایی، تعیین می‌شوند. اگر قیمت دارایی بیش از پیش بینی معامله‌گر بالا برود، در این صورت فرصت دستیابی به سود بیشتر به‌دلیل تعیین حد سود، از بین می‌رود.
• سرمایه‌گذاران بلند مدتی که از سفارش‌های حد سود استفاده می‌کنند، با وجود امکان کاهش ریسک خود، فرصت دستیابی به سود بیشتر را از دست می‌دهند.
• خودکار کردن تریدرها ابزار بسیار خوبی برای مدیریت ریسک است، اما می‌تواند منجر به آسودگی بیش از حد تریدرها و بروز اشتباه شود.

مزایای سفارش حد ضرر

• تعیین حد ضرر، روشی ساده و هوشمندانه جهت مدیریت ریسک و کنترل ضرر احتمالی در یک معامله است. همچنین با بالا رفتن قیمت یک دارایی و بالاتر بردن حد ضرر، می‌توان به سود حداقلی از یک معامله دست‌یافت.
• هر سرمایه‌گذار می‌تواند از حد ضرر به‌عنوان بخشی از استراتژی خود به‌دلیل سادگی و پرکاربرد بودن این روش، استفاده کند.
• قرار دادن حد ضرر باعث انضباط بیشتر در معامله کوتاه مدت و عدم احتساب احساسات توسط تریدرها می‌شود. احساسات غالباً باعث تبدیل شدن یک پوزیشن پرسود به موقعیتی پرضرر می‌شوند.
• با استفاده از حد ضرر، نیازی به پایش مداوم سرمایه‌ها نیست.

معایب سفارش حد ضرر

• اگر قیمت یک دارایی به‌صورت ناگهانی پایین‌تر از یا بالاتر از قیمت توقف برد، سفارش حد ضرر فعال می‌شود. در واقع دارایی در قیمت موجود بعدی در بازار حتی در صورت فاصله قابل توجه آن از سطح حد ضرر، فروخته خواهد شد. به‌طور مثال، تعیین حد ضرر %5 برای دارایی که حدود %10 در روز نوسان می‌کند، استراتژی مناسبی نیست.
• ممکن است حد ضرر تریدرها در یک بازار پر نوسان که قیمت آن به‌سرعت تغییر می‌کند و سپس مجدداً در جهت مطلوب حرکت می‌کند، به‌سرعت فعال شود. می‌توان از این مشکل با استفاده از ترکیبی از حد ضرر معمولی با حد ضرر پویا (trailing stop) جلوگیری کرد. حد ضرر پویا، سفارشی است که قیمت توقف آن بر اساس حرکت قیمت دارایی جابه‌جا شده و به مقدار مشخصی بالاتر یا پایین‌تر از قیمت بازار، فعال می‌شود.

تعیین حد سود و حد ضرر در بازار اسپات کریپتو

شما می‌توانید در معاملات اسپات خود در بازار کریپتو، با طی کردن مراحل زیر، حد سود و حد ضرر در بازار ارزهای دیجیتال (TP/SL) را تعیین کنید (به مثالی از بازار اسپات در صرافی بای بیت توجه کنید).

• سفارش‌های TP/SL را به‌طور مستقیم از بخش سفارش، تعیین کنید.

می‌توانید قیمت ماشه (trigger price)، اوردر پرایس (لیمیت اوردر) و مقدار سفارش را با توجه به سفارش TP/SL تعیین کنید. مقدار دارایی‌ها در هنگامی که سفارش TP/SL تعیین شوند، مشخص می‌شوند. هنگامی که آخرین قیمت معامله به قیمت کنونی ماشه می‌رسد، سفارش Limit order یا Market order (قیمت بازار) بر اساس پارامترهای کنونی سفارش، قرار داده می‌شوند. سفارش Market order، بلافاصله در بهترین قیمت کنونی بازار، ثبت می‌شود. Limit order در اوردر بوک ثبت شده و پس از رسیدن قیمت به قیمت مشخص شده سفارش، فعال می‌شود. اگر بهترین قیمت پیشنهادی و درخواستی (bid/ask price) بهتر از قیمت سفارش باشد، لیمیت اوردر بلافاصله در قیمت بهترین پیشنهاد و درخواست، فعال می‌شود. بنابراین، به تریدرها توصیه می‌شود حتماً به لیمیت اوردرها و اجرای دقیق آن دقت کنند تا دچار زیان ناشی از حرکت قیمت و یا لیکویید شدن پوزیشن خود، نشوند.

مثال

فرض کنید که قیمت کنونی بیت کوین، 20,000 USDT است. سه سناریو برای سفارش‌های TP/SL را با قیمت‌های متفاوت ماشه و سفارش مطابق جدول زیر، بررسی می‌کنیم.

• سفارش‌های TP/SL را با قراردادن لیمیت اوردر تعیین کنید.

تریدرها علاوه بر قراردادن لیمیت اوردر، می‌توانند سفارش‌های حد سود و حد ضرر در بازار ارزهای دیجیتال را در نظر بگیرند. هنگامی که لیمیت اوردر اعمال می‌شود، سفارش‌های حد سود و حد ضرر به‌صورت خودکار بر اساس قیمت‌های از قبل تعیین شده و مقدار مشخص سفارش، اعمال می‌شوند.

این رویکرد با منطق سفارش‌های OCO (دو سفارش همزمان) مطابقت دارد، به‌نحوی که صرفاً یک طرف اوردر مارجین فعال می‌شود. تریدرها می‌توانند سفارش‌های TP و SL خود را به‌عنوان مارکت اوردر یا لیمیت اوردر برای یک دارایی، قرار دهند. کنسل شدن خودکار یک سفارش، باعث فعال شدن دیگری می‌شود. با این حال، تریدرهایی که سفارش‌های لیمیت TP/SL را قرار می‌دهند، باید بدانند که این سفارش TP/SL بلافاصله پس از فعال شدن لیمیت اوردر TP/SL حتی در صورتی که لیمیت اوردر TP/SL فعال نشده باشد، کنسل خواهد شد.

نحوه تعیین TP/SL در صرافی کوینکس

برای تعیین حد سود و حد ضرر در صرافی کوینکس coinex (بازار فیوچرز این صرافی)، پس از وارد شدن به‌حساب کاربری، بر روی futures (futures market) کلیک کرده و سپس [TP/SL] را در پوزیشن موجود خود، تعیین کنید.

نحوه انتخاب نوع قیمت برای TP/SL

در مورد تنظیمات TP/SL، باید ابتدا قیمت توقف و نوع قیمت یعنی Market price (قیمت بازار) یا Latest Price (آخرین قیمت) را مشخص کنید.

• در قیمت بازار (Market Price)، TP/SL هنگامی فعال می‌شوند که قیمت بازار به قیمت توقف برسد.
• در مورد آخرین قیمت (Latest Price)، TP/SL هنگامی فعال می‌شوند که آخرین قیمت به قیمت توقف برسد.

نحوه تعیین حد سود و حد ضرر

• ابتدا TP و SL را به‌صورت مجزا تعیین کنید (مثالی از TP را مشاهده کنید).

پوزیشن لانگ

فرض کنید که پوزیشن لانگ BTCUSDT را با میانگین قیمت ورود (entry price) 26000USDT دارید و می‌خواهید حد ضرر خود را هنگامی که قیمت بازار به 25,000 USDT می‌رسد، در این قیمت تعیین کنید. در این حالت، می‌توانید سفارش استاپ لاس خود را به‌صورت زیر مشخص کنید:

[Price Type]: آخرین قیمت (Latest Price)

[Stop Price]: 25,000 USDT

هنگامی که قیمت بازار به 25,000 USDT می‌رسد، حد ضرر فعال شده و پوزیشن با قیمت بازار، بسته خواهد شد. با این حال، اگر قصد سیو سود دارید، قیمت توقف باید بالاتر از 26000 USDT باشد.

پوزیشن شورت

فرض کنید شما یک پوزیشن شورت BTCUSDT با میانگین قیمت ورودی 25000USDT داشته و می‌خواهید حد ضرر خود را در قیمت 27000 USDT تعیین کنید. در این حالت، می‌توانید سفارش حد ضرر خود را به‌صورت زیر تعیین کنید:

[Price Type]: آخرین قیمت (Latest Price)

[Stop Price]: 27000 USDT

هنگامی که قیمت بازار به 27,000 USDT افزایش می‌یابد، حد ضرر فعال شده و پوزیشن با قیمت بازار، بسته می‌شود. البته اگر بخواهید از این معامله خود سیو سود کنید، قیمت توقف باید پایین‌تر از 25000 USDT شود.

تعیین همزمان TP/SL

پوزیشن لانگ

با فرض اینکه شما پوزیشن لانگ BTCUSDTD را با میانگین قیمت ورودی 26000 USDT دارید و حد سود خود را در قیمت 28000 USDT و حد ضرر را هنگام رسیدن قیمت بازار به 25000 USDT تعیین کرده‌اید، می‌توانید به‌صورت زیر، حد سود و حد ضرر خود را به‌صورت همزمان اعمال کنید:

TP: [Price Type] Latest price     [Stop Price] 28,000 USDT

SL: [Price Type] Latest price     [Stop Price] 25,000 USDT

هنگامی که قیمت بازار به 28000 USDT می‌رسد، حد سود فعال شده و حد ضرر به‌صورت خودکار، لغو می‌شود. هنگامی که قیمت بازار به 25000 USDT می‌رسد، حد ضرر فعال شده و حد سود به‌صورت خودکار، لغو می‌شود.

پوزیشن شورت

فرض کنید که شما پوزیشن شورت BTCUSDT با میانگین قیمت ورودی 25000 USDT دارید و حد سود خود را 20000 USDT و حد ضرر خود را 27000 USDT در نظر گرفته‌اید. در این صورت داریم:

TP: [Price type] Latest price      [Stop Price] 20,000 USDT

SL: [Price type] Latest price      [Stop Price] 27,000 USDT

هنگامی که قیمت بازار به 20000 USDT می‌رسد، حد سود فعال شده و حد ضرر به‌صورت خودکار لغو می‌شود. هنگامی که قیمت بازار به 27000 USDT می‌رسد، حد ضرر فعال شده و حد سود به‌صورت خودکار، لغو می‌شود.

نکات مهم در مورد حد سود و حد ضرر بازار ارزهای دیجیتال

• حد سود و حد ضرر در بازار ارزهای دیجیتال در مورد کل پوزیشن اعمال می‌شوند. در واقع، در این حالت کل پوزیشن بسته می‌شود. هنگام فعال شدن TP/SL کل پوزیشن صرف‌نظر از اینکه مقدار پوزیشن را افزایش یا کاهش داده‌اید، بسته خواهد شد. اگر شما به‌صورت دستی پوزیشن را ببندید، تنظیمات TP/SL به‌صورت خودکار لغو خواهند شد.
• حد سود و حد ضرر تنها یک‌بار فعال می‌شوند. این دو ابزار حتی در صورتی که پوزیشن به‌صورت جزئی بسته شود، فعال می‌شوند. پس از آنکه پوزیشن خود را به‌صورت جزئی بستید، تنظیمات قبل به پوزیشن باقی مانده اعمال نمی‌شود. باید قیمت‌های استاپ جدیدی را برای باقیمانده پوزیشن خود تعیین کنید.
• می‌توانید TP/SL را به‌صورت مجزا و یا به‌صورت همزمان اعمال کنید. اگر TP و SL را برای یک پوزیشن اعمال کنید، هنگامی که یکی از آنها فعال شده اما پوزیشن به‌طور کامل نقد نمی‌شود، دیگری به‌صورت خودکار لغو می‌شود.
• محدوده قابل قبول برای تنظیم قمیت های ماشه در جدول زیر ارائه شده‌است:

کلام پایانی

حد سود و حد ضرر ، ابزارهایی بسیار مهم برای مدیریت ریسک در تمامی بازارهای مالی و به‌خصوص بازارهای پر نوسان همچون بازار ارزهای دیجیتال و بازار کریپتو محسوب می‌شوند. رعایت دقیق چگونگی استفاده از این دو ابزار، کمک شایانی به معامله گران برای کاهش حداکثری زیان خود و دستیابی به سود مناسب در یک پوزیشن معاملاتی می‌شود.

سوالات متداول

منظور از حد سود و حد ضرر در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟

 سفارش حد سود، نوعی لیمیت اوردر است که قیمت دقیق آن توسط شما تعیین می شود و با تعیین آن، می توانید پوزیشن معاملاتی خود را با سود ببندید. سفارش حد ضرر توسط تریدرها به منظور محدود کردن زیان یا حفظ سود جزئی در یک موقعیت معاملاتی استفاده می شود.

حد سود و حد ضرر در بازار ارزهای دیجیتال چه مزیتی دارند؟

مهم ترین مزیت این دو ابزار، مدیریت ریسک پوزیشن معاملاتی است.

حد ضرر پویا (Trailing stop) چیست؟

حد ضرر پویا، قیمت توقف را به مقدار تثبیت شده پایین تر از قیمت بازار در نظر می گیرد. این روش، کارایی زیادی به دلیل امکان جابجایی آن بر حسب تغییر قیمت یک دارایی در بازار دارد.

مقدار مناسب حد ضرر چه قدر است؟

به طور کلی مقدار مناسب حد ضرر بستگی به شما و میزان ریسک پذیری شما دارد. اما معمولا بین 15-10 درصد لحاظ می شود.