پلتفرم فارکستر (Farcaster) چیست و چگونه کار می کند؟

تکنولوژی بلاکچین با سرعت در حال پیشرفت است و تمام جوانب اینترنت را در بر می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های اینترنت، شبکه‌های مجازی است. پیشتر چندین برنامه مرتبط با شبکه‌های اجتماعی که بر بستر وب۳ فعالیت می‌کنند، شروع به کار کرده است و اکنون یکی دیگر از این شبکه‌ها به نام فارکستر (Farcaster) قصد دارد تلاش خود را برای جایگزینی شبکه‌های اجتماعی سنتی انجام دهد.

در این مقاله قصد داریم به معرفی شبکه فارکستر و کارایی آن بپردازیم.

فارکستر (Farcaster) چیست؟

فارکستر (Farcaster) ، زیرساخت یا پروتکلی است که از آن می‌توان برای ساخت شبکه اجتماعی استفاده کرد. این پروتکل از شبکه اترویم و رول‌آپ خوش‌بینانه استفاده می‌کند تا به توسعه‌دهندگان اجازه توسعه شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر و ردیت را ارائه دهد.

پروتکل فارکستر (Farcaster) به سه لایه تقسیم می‌شود. لایه اول لایه زنجیره اصلی است که مرتبط با اتریوم است. کاربران در نهایت اطلاعات حساب کاربری خود را در این لایه ثبت می‌کنند.

لایه دوم لایه داده‌ها است که از نودهای بسیار زیادی تشکیل شده است. در این لایه داده‌ها و اطلاعات کاربران بین یکدیگر جابجا می‌شود.

و در نهایت لایه سوم لایه اپلیکیشن است که کاربران می‌توانند اپلیکیشن‌های موبایل یا دسکتاپ خود را در این لایه توسعه دهند. لازم به ذکر است این لایه مانند برنامه‌های سمت سرور عمل می‌کند و به همین خاطر اپلیکیشن‌هایی که در فارکستر توسعه داده می‌شوند بیشتر شبیه شبکه‌های اجتماعی فعلی باشند.

گفتیم فاركستر از قراردادهای هوشمند اتریوم برای ذخیره داده‌های کاربران و تسهیل تعاملات بین آنها استفاده می‌کند. کاربران می‌توانند با ایجاد یک حساب کاربری و اتصال کیف پول اتریوم خود به پلتفرم فارکستر (Farcaster) ، شروع به استفاده از پلتفرم کنند.

پس از ایجاد حساب کاربری، کاربران می‌توانند پست‌هایی را به صورت متن، تصویر، ویدیو یا هر نوع محتوای دیگری منتشر کنند. سایر کاربران می‌توانند پست‌ها را لایک کنند، کامنت بگذارند یا آنها را بازنشر کنند.

فاركستر همچنین تلاش می‌کند تا با استفاده از سیستم پاداش‌دهی به کاربران برای تولید محتوای باکیفیت مشوق ارائه ‌کند. همچنین برای جلوگیری از حضور ربات‌ها در فارکستر، این پلتفرم مدلی پولی ارائه کرده است که کاربران مجبور هستند برای حضور در آن ۵ دلار بپردازند. متاسفانه ایرانی‌ها نمی‌توانند این هزینه را پرداخت کنند اما می‌توانند با استفاده از سرویس‌های پرداخت بین المللی که در داخل ایران فعال هستند، این هزینه را بپردازند.

با پرداخت این هزینه شما به مدت یک سال می‌توانید ۵۰۰۰ پست، ۲۵۰۰ پیوست پست و ۲۵۰۰ واکنش نسبت به پست‌های دیگران دریافت کنید و برای افزایش آن باید هزینه بیشتری بپردازید.

این هزینه بدین منظور در نظر گرفته شده است که ربات‌ها و اسپمرها نتوانند اکوسیستم فارکستر (Farcaster) را با مشکل مواجه کنند. در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۴، شبکه فریمز (Frames) نیز راه‌اندازی شد که به کاربران اجازه می‌داد پست‌های خود را به برنامه‌های تعاملی تبدیل کنند. اما همچنان برنامه پیشرو در اکوسیستم فارکستر (Farcaster) ، پروتکل وارپ کست است.

در سال ۲۰۲۰، پروتکل وارپ کست توسط دن رومرو و وارن سیرینواسان، کارمندان سابق کوین بیس ساخته شد. این برنامه شبیه توییتر سابق است که به کاربران اجازه می‌دهد تا یکدیگر را دنبال کنند، پست منتشر کنند، پست‌ها را به اشتراک بگذارند و… وارپ کست از نظر ظاهری شباهت بسیار زیادی به توییتر (یا شبکه ایکس) دارد اما با هر رسانه اجتماعی بر بستر وب۲ متفاوت است.

مهم‌ترین تفاوت این برنامه این است که رایگان نیست و همچنین غیرمتمرکز است و به کاربران کنترل کامل بر داده‌های خود را می‌دهد. هنگامی که کاربران در وارپ کست ثبت نام می‌کنند، به طور پیشفرض یک حساب فارکستر نیز برای آنها ایجاد می‌شود.

مزایای پلتفرم فارکستر (Farcaster)

مالکیت داده‌ها: کاربران فارکستر مالک کامل داده‌های خود هستند و می‌توانند انتخاب کنند که چه اطلاعاتی را با دیگران به اشتراک بگذارند.

مقاومت در برابر سانسور: فارکستر یک پلتفرم غیرمتمرکز است، به این معنی که هیچ نهاد واحدی نمی‌تواند محتوای کاربران را سانسور یا حذف کند.

تمرکز بر حریم خصوصی: فارکستر مناسب کسانی خواهد بود که به حریم خصوصی خود اهمیت می‌دهند. این بستر از چندین روش برای محافظت از داده‌های کاربران استفاده می‌کند.

قابلیت همکاری: فارکستر با سایر پلتفرم‌های شبکه اجتماعی سازگار است، به این معنی که کاربران می‌توانند به راحتی محتوای خود را از فارکستر به سایر پلتفرم‌ها به اشتراک بگذارند.

معایب پلتفرم فارکستر (Farcaster)

فاركستر هنوز در مراحل اولیه توسعه خود است و برخی از معایب آن عبارتند از:

کاربران کم: تعداد کاربران فارکستر (Farcaster) در حال حاضر نسبت به پلتفرم‌های شبکه اجتماعی سنتی بسیار کمتر است.

رابط کاربری پیچیده: رابط کاربری فارکستر ممکن است برای برخی از کاربران جدید پیچیده باشد.

عدم وجود ویژگی‌های برخی از پلتفرم‌های دیگر: فارکستر هنوز برخی از ویژگی‌هایی را که در پلتفرم‌های شبکه اجتماعی سنتی مانند گروه‌ها و رویدادها وجود دارد، ارائه نمی‌دهد.

غیر رایگان بودن: فارکستر بر خلاف شبکه‌های اجتماعی سنتی رایگان نیست. بنابراین ممکن است بسیاری از افراد تمایلی به استفاده از این بستر نداشته باشند. اگرچه غیررایگان بودن فارکستر مانع حضور اسپمرها و ربات‌ها در این شبکه خواهد شد.

آینده پلتفرم فارکستر (Farcaster)

فاركستر پتانسیل تبدیل شدن به یک پلتفرم شبکه اجتماعی محبوب را دارد، به خصوص با توجه به افزایش نگرانی‌ها در مورد حریم خصوصی داده‌ها و سانسور در پلتفرم‌های سنتی. با این حال، این پلتفرم برای جذب کاربران بیشتر و رقابت با پلتفرم‌های موجود، نیاز به توسعه بیشتر و افزودن ویژگی‌های جدید دارد.

جمع‌ بندی

فاركستر یک پلتفرم شبکه اجتماعی غیرمتمرکز نوآورانه است که به کاربران امکان می‌دهد بدون واسطه و به طور مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این پلتفرم مزایای متعددی از جمله مالکیت داده‌ها، مقاومت در برابر سانسور و حریم خصوصی را ارائه می‌دهد. با این حال، فاركستر هنوز در مراحل اولیه توسعه خود است و برای جذب کاربران بیشتر و رقابت با پلتفرم‌های موجود، نیاز به توسعه بیشتر دارد.

اگرچه فارکستر هنوز در حال تکامل است و غیررایگان بودن آن مشکلی در برابر توسعه آن قرار داده است، اما از طرفی چشم‌انداز رو به رشد وب۳ در کنار نگرانی‌های رو به رشد کاربران نسبت به حریم خصوصی باعث شده است که آینده روشنی برای رسانه‌های اجتماعی مبتنی بر وب ۳ در نظر گرفته شود.

معرفی شبکه فریمز باعث شد که تعداد کاربران فعال فارکستر (Farcaster) ۴۰۰ درصد افزایش یابد. با این حال هنوز فاصله زیادی با شبکه‌های اجتماعی متمرکز مانند اینستاگرام وجود دارد.

سوالات متداول

فارکستر چیست؟

فارکستر، زیرساخت یا پروتکلی است که از آن می‌توان برای ساخت شبکه اجتماعی استفاده کرد. این پروتکل از شبکه اترویم و رول‌آپ خوش‌بینانه استفاده می‌کند تا به توسعه‌دهندگان اجازه توسعه شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر و ردیت را ارائه دهد.

مزایا فارکستر چیست؟

فارکستر به صورت غیرمتمرکز اداره می‌شود بنابراین داده‌های کاربران به صورت متمرکز ذخیره نمی‌شود و امکان سو استفاده از این داده‌ها وجود ندارد. بنابراین مهم‌ترین مزیت فارکستر حفظ حریم خصوصی و کنترل بر داده‌های شخصی است.

معایب فارکستر چیست؟

فارکستر هنوز در ابتدای مسیر توسعه است بنابراین هنوز تعداد کاربران آن کم است. همچنین غیررایگان بودن آن باعث شده است که بسیاری از کاربران تمایلی به حضور در این پلتفرم نداشته باشند.